Drie basisgevoelens van het superego
© | gepubliceerd 10 mei 2009 in: psychologische theorie
Ik heb op het ogenblik de theorie (hypothese) dat het superego gebaseerd is op 3 basisgevoelens: dat je verkeerd bent (in de morele zin), dat je schuldig bent en dat je inferieur bent. Alle drie hebben ze tot gevolg dat je afwijst wat je doet, voelt of denkt.
Het gevoel van verkeerd zijn bewerkstelligt dat je iets anders probeert te denken, voelen of doen, om jezelf te verbeteren.
Het gevoel dat je schuldig bent bewerkstelligt dat je straf accepteert, namens degene die je schuldig bevind, omdat je je verantwoordelijk voelt voor je verkeerde daad. Je voelt je tegenover de ander, en gescheiden van die ander.
Het gevoel van inferieur zijn bewerkstelligt dat je meegaat met wat een superieure ander wil. Als je jezelf als inferieur beschouwt, zul je minder aandacht aan je eigen wil en gevoelens besteden.
Deze drie gevoelens maken je op diverse manieren manipuleerbaar, waarbij de manipulaties geïnternaliseerd zijn of worden als objectrelaties in het superego. De gevoelens kunnen daardoor bij van alles opkomen.
Hier zijn een aantal ideeën over hoe de gevoelens van verkeerd zijn, inferieur en schuld een functie hebben in diverse aspecten van het superego.
Regels
Onderscheid maken tussen goed en verkeerd. Wie zich niet aan regels houdt is schuldig.
Moeten
Als je iets moet van iemand, dan voelt het verkeerd om dat niet te doen. Je voelt je ook inferieur aan de superieure ander, wat reden is je eigen oordeel opzij te zetten.
Plicht
Het niet doen van iets wordt als verkeerd gevoeld. Er is minder sprake van inferioriteit als bij iets van een ander moeten, omdat er over het algemeen iets wat als plicht ervaren wordt meer geaccepteerd wordt.
Schaamte
Zich inferieur en schuldig voelen over zichzelf.
Spijt
Iets wat gedaan werd wordt nu als verkeerd gezien.
Berouw
Over iets wat gedaan werd wordt nu schuld en verkeerdheid gevoeld.
Boete doen
Men voelt zich schuldig over iets wat gedaan werd, en neemt vrijwillig straf op zich.
Bestraffen
Men ziet de ander als schuldig en minderwaardig, en doet hem daarom iets aan, vanuit een superieure positie. Over dit de ander iets aan doen wordt geen schuld gevoeld.
"Het is dom/stom als je..."
Als iemand je ervan weet te overtuigen dat wat je doet "dom" of "stom" is, krijg je het gevoel dat je verkeerd en inferieur bent. Je zult het verkeerde proberen te verbeteren, hopend hiermee van het inferieure gevoel af te komen, meegaand met wat de ander vindt, die nu als superieur gezien wordt.
Ruttien Schregardus schreef 2 juni 2013, 15:04 het volgende:
Dank je voor deze informatie! Iets voelen herkennen en dan terugzien bij het blog van een ander is helpend zonder in de afhankelijkheid te schieten. Alle goeds en misschien deel ik deze informatie graag met iemand die ik ken. Ik denk wel dat dat is toegestaan? Ruttien Schregardus
Ewald schreef 2 juni 2013, 16:58 het volgende:
Fijn te horen dat dit stukje iets voor je betekent, Ruttien:)
Uiteraard mag je de informatie delen met anderen.
Annemarie Pfeiffer schreef 8 mei 2014, 14:40 het volgende:
Dank je wel voor deze, en al de andere waardevolle informatie!
Ik ben hier in Duitsland in contact gekomen met een studente van de Ridhwanschool. Zij is sinds 5 jaar mijn super Visor.
Het is prachtig om een en ander ook in mijn moederstaal te lezen.
Ewald schreef 8 mei 2014, 15:10 het volgende:
Fijn dat je er iets aan hebt, Annemarie:)